Vrij

Vrijheid. Onbelemmerdheid volgens Van Dale. Het niet onderworpen of afhankelijk zijn als natie. Autonomie. Het kunnen gaan en staan waar men wil. Het niet beperkt zijn en ga-zo-maar-door. Zijn wij vrij in Nederland? Ben ik vrij? Relevante vragen op 4 mei. Elk jaar op die dag ben ik samen met echtgenote en zoon, met uitzondering van dit jaar, om acht uur twee minuten stil. Dit jaar waren we vergeten dat we het journaal en aansluitend de herdenking op de Waalsdorpervlakte in de buffer zaten te kijken omdat we de tafel net niet op tijd leeggeruimd kregen. Dit jaar zijn we dus vijf minuten te laat twee minuten stil geweest. Ik werd al behoorlijk pissig op sommige buren die het in hun hoofd haalden om tijdens dodenherdenking de hond uit te laten; waar haalden ze het gore lef vandaan? Hoe durfden ze? Ik zou ze er binnenkort eens goed op aanspreken. Maar toen wij stil zaten te zijn was het al vijf over acht. Dankzij de digitale TV en een niet afgeruimde eettafel.

Twee minuten voor de gesneuvelden en voor de vrijheid. Twee minuten van de 525600 die er in een jaar zitten. Maar zijn we echt vrij hier in Nederland? Als ik midden op het Zaailand in Leeuwarden een vent vol op zijn bek zou pakken, dan zijn er zeker een heleboel mensen die enigszins gegeneerd en wat onhandig een andere kant gaan opkijken. Ik mag hier best in hoofdletters KUT typen, maar een tweetje naar Volkert van der Graaf met de tekst: ‘Nu Wilders nog’ wordt al wat anders. Ik mag een ambtenaar in functie niet slapjanus noemen, maar een hier eerder genoemd politicus krijgt alle lof als hij de door mij gekozen volksvertegenwoordigers miezerige mannetjes noemt. Ministers die hun pedoseksuele topambtenaren de hand boven het hoofd houden en de volgende dag op TV vertellen dat ik niet in mijn straat mag claxonneren omdat het maar eens afgelopen moet zijn met die hufterigheid. Laten we eerlijk zijn: vrijheid is functieafhankelijk in Nederland. De een is wat meer vrij dan de ander en de mate van vrijheid lijkt gerelateerd aan de hoogte van de bankrekening. Natuurlijk. In Nederland hebben we niets te klagen. Helemaal niets. We kunnen gaan en staan waar we willen, en dat is één van de definities die Van Dale aan het begrip Vrijheid geeft. Maar juist daar kan het mis gaan.

Vorige week was ik in Alkmaar. Duizenden mensen verdrongen zich om een blik op te vangen van de kaasdragers op de markt. Op een gegeven moment schoot vanuit de buitenring een vrouwelijk projectiel dat de Van Dale goed had gelezen de menigte in, alsof er geen andere mensen waren. Haar ellebogen waren als messen en werden op vaardige en effectieve wijze ingezet. Ze stond op, dreunde tegen, klapte op lichaamsdelen van mensen die op een normale manier probeerden wat te kunnen zien en ze bleef lachen. Ze zag er uiterst vriendelijk uit en ze praatte met de mensen die ze zojuist had geslachtofferd alsof het vrienden waren. Overigens in een taal die ik niet herkende. Binnen twintig seconden stond ze vooraan, in volledige vrijheid. Anderen zeiden er wel wat van, maar ze konden niet verhelpen dat ze in een paar tellen het plaatsje had bemachtigd dat iedereen ambieerde. Ze moet Russisch zijn geweest want in dat land is annexatie en voordringen per decreet geregeld. Het gebeurde voor onze ogen. De Krim in het klein. En het beangstigende was dat alles wat ze deed viel onder Van Dales definitie van vrijheid. Gaan en staan waar men wil. Misschien moeten we ons eens wat beter gaan realiseren dat het allemaal niet zo vanzelfsprekend is als we willen geloven. Ik neem nog even snel een goed glas whisky. Zolang het nog kan. Ik ben allergisch voor wodka.

Terug naar Ruben