Speeltuin

Toen de deeltijdschrijver de basisschoolleeftijd had, frequenteerde hij in ruime zin en met veel plezier de inmiddels reeds lang ontmantelde speeltuin in Bolsward. Dit centrum van vertier lag, als ik het wel heb, aan de Pieter Coopmansstraat, op de hoek met de Claes Baerdtstraat. Ik wipte, schommelde, draaide en gleed dat het een lieve lust was en bracht er met gemak een volledig dagdeel zoet. En ik was niet de enige. Voor veel leeftijdgenootjes was de speeltuin het toevluchtsoord voor de woensdagmiddag. Op het speeltuinterrein bevond zich een klein hokje, met daarvoor of, bij slecht weer erin, Mijnheer De Wit. We deden wat Mijnheer De Wit zei; hij was de baas en ja, we zeiden Mijnheer tegen hem. Tegelijkertijd schommelden wij van het ene leermoment naar het andere. We leerden iets over sociale contacten, over omgangsvormen, over gezagsverhoudingen en we leerden dat je voor een wip altijd met zijn tweeën moet zijn. Een staartdeling, de tafel van 8 of een grammaticaal vraagstuk heb ik Mijnheer De Wit echter nooit zien oplossen. Voor die informatie gingen we naar school. Deze week bleek mij dat er instanties bestaan die pretenderen dat je rekenen en taal tegenwoordig in de speeltuin kunt leren. Zo’n speeltuin heet dan Democratische School, een in een lommerrijke omgeving ingericht gebouw waar studenten tot achttien jaar kunnen spelen. Op internet bekeek ik een werkelijk tenenkrommend filmpje waarin ene Peter Hartman zich tot het hooggeëerd publiek wendde en uitlegde dat de studenten (de jongsten zijn 4 jaar) meebeslissen over de regels en het budget van de school en dat de Democratische School een kind niets oplegde. Een kind mag zijn volledige dagbesteding zelf uitvogelen; het weet immers zelf het beste wat goed voor hem is. Nou, ik ken zulke kinderen. Niet dat ze op de Democratische School zitten, maar hun ouders hangen de grondbeginselen zonder twijfel aan. Geen strobreed wordt ze in de weg gelegd als ze zeuren, huilen, schreeuwen, etteren, kloten en blaten omdat ze op de trampoline, in het zwembad, met de IPad willen spelen of over het paard willen worden getild. Het liefst midden op straat zodat iedereen er last van heeft. Peter, iedereen zal hem zo noemen want de aanspreektitel mijnheer Hartman is in dergelijke milieu’s not done, legde het afwijkende, maar mooie concept van de school uit en vertelde van een meisje van 10 dat had besloten om te leren lezen. Het moet verdomme niet gekker worden zeg. Een kind van 10 dat besluit te leren lezen. Ook Pim, een student van 17, repte over het belang van de school. Daar werd hij namelijk voorbereid op de toekomst zoals die is. Hem werd er niet verteld wat hij moest doen, en dat was, volgens Pim, volledig conform zijn toekomstbeeld. En zo ontvouwde zich, in dit filmpje van vijf minuten, een beeld van een soort geïsoleerde gemeenschap, omgeven door bossen en ver weg van alle kwaad waarin studenten, niet gehinderd door enige verplichting en met een totaal gemankeerde werkelijkheid, zijn wijsgemaakt dat er in de echte wereld altijd naar je wordt geluisterd, er geen verplichtingen zijn en alles groen is. Geen wonder dat het zulke teringlijertjes worden als ze merken dat het allemaal heel anders is. Dat hun toekomstige werkgevers wèl regeltjes kennen, dat ze zeer waarschijnlijk een leidinggevende boven zich moeten dulden en dat de meeste bedrijven zich op een demotiverend industrieterrein bevinden en slechts zelden in een bos. Ondanks dat de Raad van State nu heeft bepaald dat de Democratische School geen school is, blijven ze actief. Mensen blijven hun kinderen er brengen en daarmee onttrekken ze hen aan de plicht, maar ook, en dat is veel zorgelijker, aan het zwaar bevochten Recht op onderwijs. Ik had al vraagtekens bij Rudolf Steiner en Maria Montessori, maar met de Democratische School dient de minister meteen korte metten te maken. Dus, Peter, stop met het vertellen van verhaaltjes. Zeg hoe het is en ga aan de slag. Breid het terrein van je school uit met speeltoestellen van uiteenlopende aard, vervang het bordje Democratische School door een bordje met het woord speeltuin, en neem een Mijnheer De Wit aan. Laat Mijnheer de Wit de scepter zwaaien. Gewoon, iemand die de baas is. Daar is, evenals het leren van tafels en de grammaticale regels, niets mis mee; bazen heb je in het echt ook en van tafels stampen is nog nooit iemand slechter geworden. En als je speeltuin dan klaar is, deel dan op het hokje van Mijnheer De Wit de openingstijden mee. Woensdagmiddag en in het weekend. Want de rest van de week zijn de kinderen naar school.

Terug naar www.deeltijdschrijver.nl

Klik voor het filmpje: http://www.leraar24.nl/video/2876/